واژه «چهارشنبهسوری» از دو واژه چهارشنبه که نام یکی از روزهای هفتهاست و سوری که به معنی سرخ است ساخته شدهاست.چهارشنبهسوری یکی از جشنهای ایرانی است که در شب آخرین چهارشنبه سال (سهشنبه شب) برگزار میشود. در شاهنامه فردوسی اشارههایی درباره بزم چهارشنبهای در نزدیکی نوروز وجود دارد که نشان دهنده کهن بودن جشن چهارشنبهسوری است. مراسم سنتی مربوط به این جشن ملی، از دیرباز در فرهنگ سنتی مردمان ایران زنده نگاه داشته شده است.مردم در این روز برای دفع شر و بلا و برآورده شدن آرزوهایشان مراسمی را برگزار می کنند که ریشه اش به قرن ها پیش باز می گردد.
قاشق زنی، آجیل مشکل گشا، پریدن از روی آتش، فالگوش ایستادن و... از مراسم اصلی شب چهارشنبه سوری است.گرد آوردن بوته و خار پریدن از روی آن و گفتن عبارت "زردی من از تو، سرخی تو از من" شاید مهمترین اصل شب چهارشنبه سوری است.هر چند که در سالهای اخیر متاسفانه این رسم شیرین جایش را به ترقه بازی و استفاده از مواد محترقه و منفجره خطرناک داده است.
مراسم چهارشنبه سوری
بوته افروزی
در ایران رسم است که پیش از پریدن آفتاب، هر خانواده بوته های خارو هیزم را که از پیش فراهم کرده اند در حیاط خانه و یا در گذرگاه در سه یا پنج یا هفت «گله» کپه می کنند. با غروب آفتاب و نیم تاریک شدن آسمان، زن و مرد و پیر و جوان گرد هم جمع می شوند و بوته ها را آتش می زنند. در این هنگام از بزرگ تا کوچک هر کدام سه بار از روی بوته های افروخته می پرند، تا مگر ضعف و زردی ناشی از بیماری و غم و اندوه را از خود دور کنند مردم در حال پریدن از روی آتش ترانه هائی می خوانند.
زردی من از تو ، سرخی تو از من
غم برو شادی بیا ، محنت برو روزی بیا
خاکستر چهارشنبه سوری، نحس است، زیرا مردم هنگام پریدن از روی آن، زردی و ییماری خود را به آتش می دهند و در عوض سرخی و شادابی آتش را به خود منتقل می کنند. سرود "زردی من از تو / سرخی تو از من"
خانم خانه- خاکستر را در خاک انداز جمع می کند، و آن را از خانه بیرون می برد و در سر چهار راه، یا در آب روان می ریزد. در بازگشت به خانه، در خانه را می کوبد و به ساکنان خانه می گوید که از عروسی می آید و تندرستی و شادی برای خانواده آورده است.
در این هنگام اهالی خانه در را به رویش می گشایند. او بدین گونه همراه خود تندرستی و شادی را برای یک سال به درون خانه خود می برد. ایرانیان عقیده دارند که با افروختن آتش و سوزاندن بوته و خار فضای خانه را از موجودات زیانکار پاک می کنند و دیو پلیدی و ناپاکی را از محیط زیست دور می سازند.
مراسم کوزه شکنی
مردم پس از آتش افروزی مقداری زغال به نشانه سیاه بختی،کمی نمک به علامت شور چشمی، و یک سکه (قدیما سکه ده شاهی را در کوزه می انداختند اما حالا که آقای ریال ارزشش پائین آمده احتمالا سکه 500 ریالی را درون کوزه قرار می دهند) به نشانه تنگدستی در کوزه ای سفالین می اندازند و هر یک از افراد خانواده یک بار کوزه را دور سر خود می چرخاند و آخرین نفر ، کوزه را بر سر بام خانه می برد و آن را به کوچه پرتاب می کند و می گوید: «درد و بلای خانه را ریختم توی کوچه» و باور دارند که با دور افکندن کوزه، تیره بختی، شور بختی و تنگدستی را از خانه و خانواده دور می کنند.
فال گوش نشینی
زنان و دخترانی که شوق شوهر کردن دارند، یا آرزوی زیارت و مسافرت، غروب شب چهارشنبه نیت می کنند و از خانه بیرون می روند و در سر گذر یا سر چهارسو می ایستند و گوش به صحبت رهگذران می سپارند و به نیک و بد گفتن و تلخ و شیرین صحبت کردن رهگذران تفال می زنند. اگر سخنان دلنشین و شاد از رهگذران بشنوند، برآمدن حاجتو آرزوی خود را برآورده می پندارند. ولی اگر سخنان تلخ و اندوه زا بشنوند، رسیدن به مراد و آرزو را در سال نو ممکن نخواهند دانست.
قاشق زنی
زنان و دختران آرزومند و حاجت دار، قاشقی با کاسه ای مسی برمی دارند و شب هنگام در کوچه و گذر راه می افتند و در برابر هفت خانه می ایستند و بی آنکه حرفی بزنند پی در پی قاشق را بر کاسه می زنند. صاحب خانه که می داند قاشق زنان نذر و حاجتی دارند، شیرینی یا آجیل، برنج یا بنشن و یا مبلغی پول در کاسه های آنان می گذارد. اگر قاشق زنان در قاشق زنی چیزی به دست نیاورند، از برآمدن آرزو و حاجت خود ناامید خواهند شد. گاه مردان به ویژه جوانان، چادری بر سر می اندازند و برای خوشمزگی و تمسخر به قاشق زنی در خانه های دوست و آشنا و نامزدان خود می روند.
آش چهارشنبه سوری
خانواده هائی که بیمار یا حاجتی داشتند برای برآمدن حاجت و بهبود یافتن بیمارشان نذر می کردند و در شب چهارشنبه آخر سال «آش ابودردا» یا «آش بیمار» می پختند و آن را اندکی به بیمار می خوراندند و بقیه را هم در میان فقرا پخش می کردند.
تقسیم آجیل چهارشنبه سوری
زنانی که نذر می کردند در شب چهارشنبه آخر سال، آجیل هفت مغز به نام «آجیل چهارشنبه سوری» می خریدند و پاک می کردند و میان خویش و آشنا پخش می کردند و می خورند. به هنگام پاک کردن آجیل، قصه مخصوص آجیل چهارشنبه، معروف به قصه خارکن را نقل می کردند. امروزه، آجیل چهارشنبه سوری جنبه نذرانه اش را از دست داده و از تنقلات شب چهارشنبه سوری شده است.
داستان تقلید و فالگوش ایستادن اوباما
فالگوش ایستادن یکی از آئینهای زیبای ما ایرانیان از زمان باستان تاکنون بوده
است.چندی پیش خبر شنود مکالمات تلفنی خانم آنگلا مرکل صدراعظم آلمان توسط باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا همگان را شگفت زده کرده بود آمریکائیها بیش از 10 سال مکالمات تلفنی خانم مرکل را شنود می کردندالبته جاسوسی و ورود به حریم شخصی دیگران کار پسندیده ای نیست امان از سیاست که اخلاق را زیر سوال می برد.آلمانیها بدون بالا رفتن از دیوار سفارت آمریکاسفیر آمریکا را فوری احضار کردند و به شدت عصبانی شدنداوباما هیچ توجیهی برای اقدام خود نداشت.
خانم مرکل:بارااااااااااااک به چه حقی مکالمات تلفنی مرا گوش می کردی ؟؟!
باراک اوباما:شرمندهخانم مرکل -ببخشید من فکر می کردم چهارشنبه سوری است بخاطر همین فالگوش می ایستادم تا بختم باز شود چون با همسرم میشل -اختلافات زیادی دارم .
آنگلا مرکل:خجالت بکش باراک- در آمریکا قانون چندهمسری رواج ندارد بلکه جرم محسوب می شود.
باراک اوباما:خب اینکه کاری ندارد میروم به کشوری که بتوانم چند همسر و 60 تا صیغه(ازدواج موقت) کنم و جرم هم نباشد.چون شنیدم چیزی به نام ازدواج موقت در بعضی کشورها وجود دارد که زنان را می توان از یک ساعت تا 99 سال به ازدواج موقت خود درآورد جرم هم نیست.
آنگلا مرکل:خجالت بکش مگر در طویله زندگی می کنی؟بی فرهنگ- تو اصلا چیزی به نام عقل هم داری؟فکر نمی کنی با ازدواج یکساعته ممکن است به بیماری ایدز و سایر بیماریهای مقاربتی مبتلا شوی آنگاه همسر بیگناهت را هم آلوده سازی؟پس کانون گرم خانواده ات چه میشود؟فرزندانت چه گناهی کرده اند که باید قربانی هوسهای تو شوند؟ازدواج چندساعته چه فرقی با فحشا دارد؟ازدواج -امری پاک و مقدس است.نه فقط ارضای شهوت و غریزه حیوانیدر ضمن فالگوش ایستادن با جاسوسی خیلی فرق دارد
شیوانوشت: امیدوارم جشن چهارشنبه سوری به همه شما عزیزان خوش بگذره من عاشق جشن و سرور و شادمانی هستم از روی آتش بپرید شادی را در کنار عزیزانتان جشن بگیرید از خدا هزاران بار تشکر کنید از مواد محترقه و منفجره دوری کنید این مواد موجب سلب آسایش بیماران-سالمندان و زنان باردار بوده و احتمال سکته قلبی و سقط جنین را در آنان افزایش می دهد.رسوم و آئین کهن ایرانی را پاس بدارید و اجازه ندهید احدی این رسوم زیبا و دوست داشتنی را از شما بگیرد پیشاپیش چهارشنبه سوری مبارک